Czy firmy i pojazdy służbowe unikają gminnych kar administracyjnych za przekroczenie prędkości?
Kwestią tą musiał zająć się Sąd Policyjny Flandrii Wschodniej, Wydział w Gandawie.
Pojazdowi zarejestrowanemu na firmę zarzucono popełnienie dwóch drobnych przekroczeń prędkości: raz z prędkością 40 km/h w strefie 30 km/h i raz z prędkością 39 km/h w strefie 30 km/h.
Zainteresowana gmina nałożyła na spółkę, na którą pojazd był zarejestrowany, dwie grzywny administracyjne w wysokości 53,00 EUR każda.
Firma złożyła formularz obrony przed oboma mandatami, argumentując, że naruszenia zostały zakwestionowane, ponieważ sama firma nie była kierowcą pojazdu.
Urzędnik gminy odrzucił obronę, stwierdzając, że zgodnie z art. 67ter ustawy o ruchu drogowym (WVW) osoba prawna była zobowiązana do ujawnienia tożsamości kierowcy. Jeśli podmiot prawny nie zidentyfikuje kierowcy w ciągu 30 dni, obie grzywny zostaną nałożone na podmiot prawny.
Nie zgadzając się z tą decyzją, spółka odwołała się od grzywny do sądu policyjnego.
Przed sądem policyjnym spółka argumentowała, że grzywny administracyjne za przekroczenie prędkości nie mogą być nakładane na osoby prawne oraz że gminy nie mają uprawnień w ramach gminnego systemu sankcji administracyjnych do nakładania grzywien na podstawie art. 67ter WVW za nieujawnienie tożsamości kierowcy.
W wyroku z 31 grudnia 2024 r. Sąd Policyjny w Gandawie stanął po stronie spółki i orzekł, co następuje:
1.
Artykuł 29quater WVW, który zezwala gminom na nakładanie kar administracyjnych za drobne naruszenia prędkości, stanowi:
§2. Rady gmin mogą nakładać administracyjne kary pieniężne, o których mowa w ust. 1, wyłącznie w przypadku spełnienia wszystkich poniższych warunków:
- Naruszenie polega na przekroczeniu dozwolonej prędkości o nie więcej niż 20 km/h;
- Naruszenia prędkości występują w obszarach, w których obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 lub 50 km/h;
- Naruszenia są wykrywane za pomocą automatycznych urządzeń, jak określono w art. 62, które są w pełni finansowane przez władze lokalne;
- Naruszenie zostało popełnione przez dorosłą osobę fizyczną, domniemaną lub zidentyfikowaną zgodnie z art. 67bis i 67ter;
- Żadne inne naruszenia nie są rejestrowane jednocześnie.
Sąd Policyjny orzekł, że art. 29quater w sposób dorozumiany uznaje, że osoba prawna nie może popełnić wykroczenia polegającego na przekroczeniu prędkości.
Sąd odniósł się również do orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, który wcześniej orzekł, że:
"Sama natura osoby prawnej uniemożliwia ustanowienie domniemania dotyczącego tożsamości sprawcy. Ponadto, ze względu na niemożność bezpośredniego powiązania pojazdu uczestniczącego w naruszeniu ze sprawcą - niezależnie od tego, czy jest to osoba fizyczna, czy prawna - art. 67ter zawiera obowiązek ujawnienia tożsamości kierowcy." (Wyrok nr 5/007 z dnia 11 stycznia 2007 r.)
W związku z tym osoba prawna, ze względu na swój charakter, nie może popełnić wykroczenia polegającego na przekroczeniu prędkości, a zatem nie może podlegać administracyjnej karze pieniężnej za takie wykroczenie.
2.
Ponadto sąd policyjny potwierdził, że zgodnie z art. 67a i 67ter WVW kierowca pojazdu musi zostać zidentyfikowany. Jednakże gminy nie mają uprawnień do nakładania sankcji za domniemane naruszenia art. 67ter WVW.
Sąd policyjny stwierdził, że nie można przypisać podmiotowi prawnemu leżącego u podstaw wykroczenia przekroczenia prędkości, a jeśli podmiot prawny nie odpowiedział na wezwanie do identyfikacji, gminy nie mogły nałożyć grzywny GAS z tego powodu.
W rezultacie obie grzywny zostały anulowane.
3.
Czy oznacza to, że drobne przekroczenia prędkości popełniane przez samochody służbowe pozostają bezkarne? Odpowiedź brzmi: nie.
Fakt, że osoby prawne nie mogą zostać ukarane grzywną za przekroczenie prędkości nie jest nowy. Jak wyjaśniono wcześniej, osoby prawne ze swej natury nie mogą popełniać wykroczeń polegających na przekroczeniu prędkości, ponieważ nie mogą prowadzić pojazdu.
Właśnie dlatego wprowadzono art. 67ter WVW, który nakłada na podmioty prawne obowiązek identyfikacji kierowcy. Po zidentyfikowaniu kierowcy może on zostać osobiście ukarany grzywną.
Fakt, że gminy nie mogą karać osób prawnych za przekroczenie prędkości lub nieujawnienie tożsamości kierowcy, nie oznacza, że osoby prawne całkowicie unikają kar.
Podmioty prawne są nadal zobowiązane do przestrzegania art. 67ter WVW. Muszą one podać tożsamość kierowcy na żądanie.
Jeśli osoba prawna zignoruje takie żądanie identyfikacji, nadal może zostać ukarana grzywną lub wezwana przed sąd policyjny na podstawie art. 67ter WVV nie przez gminy, ale przez prokuraturę.
W przypadku dalszych pytań prosimy o kontakt.